స్వర్ణాంధ్రలో సంక్రాంతి
స్వర్ణాంధ్ర అంటే వర్తమాన స్వర్ణాంధ్ర ప్రదేశ్ కాదు. వర్తమాన స్వర్ణాంధ్ర ప్రదేశ్ ఎంత నిత్యకళ్యాణం పచ్చతోరణంగా ఉందో అందరికీ తెలుసు. నేను చెప్పే స్వర్ణయుగం 500 సంవత్సరాల క్రిందట అంటే 1510 లో శ్రీ కృష్ణదేవరాయలు పరిపాలనకి వచ్చినప్పటి కాలంలో సంక్రాంతి జరుపుకొన్న, ఒక ఊర్లో పిల్లల గురించి. ఆ పిల్లల విషయం నీ కెలా తెలుసు అని అడగకండి. ఎందుకంటే ఇది కలలో చూసిన కథనం, కాకపోతే కల్పితం. ఇంకా ఎక్కువగా నిలదీస్తే మిమ్మల్ని నవ్వించాలని, మీతో సరదాగా సంక్రాంతి సంబరాలని పంచుకోవాలని చేసిన ప్రయత్నం. మీరు మెచ్చుకొన్నా, నొచ్చుకొన్నా, తిట్టినా, దీవించినా, దేనికైనా సిద్ధం!
ఒక ఊఁర్లో తొమ్మదిమంది పిల్లలు ఆడుకోవడానికి ఆరు బయటికెళ్లారు. వాళ్లలో ఆడా-మగా ఇద్దరూ ఉన్నారు. ‘ భువన-విజయం’ ఆట ఆడాలని అనుకొన్నారు. ‘భువన విజయం అంటే శ్రీ కృష్ణదేవరాయల సభా భవనం. తన ఆస్థానంలోని అష్టదిగ్గజాలతో రాయలవారు సాహిత్య చర్చలు చేసే స్థలం.
ఇంకేముంది, వాళ్లలో చిన్నదే అయినా చురుకైనది, పొడగైనది అయిన అమ్మాయి శ్రీ క్రష్ణదేవ రాయల వేషం కట్టింది. ఆమె కోసం ఒక ఎత్తైన బండరాయి తెచ్చి సింహాసనంలాగ అమర్చారు, తక్కిన పిల్లలు. ఆ రాయికి కుడి-ఎడమ వరసలలో నాలుగేసి రాళ్లని అష్ట దిగ్గజాలకోసం అమర్చారు. కుడి వరసలోని మొదటి రాయి మీద అల్లసాని పెద్దనగా ఒక అబ్బాయి, ఎడమ వరుసలోని తొలి రాయి మీద ధూర్జటిగా ఒక అమ్మాయి, పెద్దన ప్రక్కగా ముక్కుతిమ్మనగా ఒక అబ్బాయి, ధూర్జటి ప్రక్కన పింగళి సూరనగా ఒక అమ్మాయి కూర్చొన్నారు. ముక్కు తిమ్మన్న ప్రక్కన రామరాజ భూషణుడిగా ఒక అబ్బాయి, అతని ప్రక్కన అయ్యల రాజు రామ భద్రునిగా ఒక అమ్మాయి, వాళ్లకి ఎదురుగా, మల్లయ్య గారి మాదన్నగాఒక అబ్బాయి, చివరికి తెనాలి రామునిగా ఒక అమ్మాయి ఆటాడేందుకు సిద్దమై కొలువు తీరారు.
“ భువన విజయం సభా కార్యక్తమం మొదలు పెట్టండి.” శ్రీ కృష్ణదేవరాయలు ఆనతి అయింది.
దిగ్గజాలు ఒకరి ముఖాలొకరు చూసుకొన్నారు. ఎలా మొదలు పెట్టాలో తెలియక, చివరికి తెనాలి రామలింగని వైపు చూసారందరూ, ‘ నువ్వే ఏదో ఒకటి చెయ్యి’ అన్నట్లు. తెనాలి రామలింగ కవి లేచి నిలబడి, “ ప్రభూ !! ఇంతకు ముందు జరిగిన సభా కార్యక్రమాలలో వరుసగా దిగ్గజాల వంతు వచ్చి నాతో పూర్తి అయింది. ..ఈ రోజు మీ తోనే మొదలు పెట్టడం భావ్యం !” ఆన్నాడు. బంతి వచ్చి తన ఒడిలోనే పడేసరికి రాయలవారికి చెమట పట్టింది. ఏం చెయ్యాలో తెలియక, “ అటులనా, రామకృష్ణ కవీ! అయిన నేనొక సమస్య నిచ్చెదను. పూరించెదరు గాక ! “ అని కాసేపు ఆలోచించి, ఆ రోజు పెరటిలో తన అక్కా-బావల మద్య జరిగిన సంభాషణ గుర్తుకి వచ్చి దానినే సమస్యగా ఇచ్చింది ఆ అమ్మాయి! “ సమస్యని సావధాన చిత్తంతో వినండి. సంక్రాంతి పండగకి అత్తవారింటికి వచ్చిన అల్లుడు, భార్యామణితో ఏకాంత సంభాషణ చేయగోరి, చిట్టచివరికి పెరట్లో ఆమెను సంధించాడు. ఆ చారుకేశి ‘ నాథా! నా కోసం మామిడి పిందెలు తెచ్చి ఇస్తేనే నేను మీతో మాట్లాడేది,’ అని షరతు పెట్టింది. అకాలంలో అవి ఎలా దొరుకుతాయి ప్రియే! అని బ్రతిమలాడినా లాభం లేక పోయింది. ఆ అల్లుని సమస్య మీ కథా నాయకులకి ఎదురయితే వాళ్లేం చేస్తారో చెప్పి చిక్కుముడి విప్పండి.
పెద్దనామాత్యుడు లేచి, ‘ ప్రభూ! ఇదే సమస్య నా ప్రవరాఖ్యునికి ఏర్పడితే అతడు వెంటనే సిధ్దుని దర్శించి తన సమస్యని విన్నవించుకొంటాడు. సిద్ధుడు ఎన్నెన్నో ప్రదేశాలు చూసిన వాడవడంవల్ల, హేమంత శిశిరాలు లేక కేవలం గ్రీష్మమే గల ప్రదేశం (ఎడారి లాంటిది ) ఒకటి ఉందనీ అక్కడికి వెళ్లి మామిడి కాయలు తెచ్చుకోమని అంజనం ఇస్తాడు. ప్రవరుడు కాళ్లకి అంజనాన్ని రాసుకొని ఆ ప్రదేశానికి వెళ్లి వాటిని తెచ్చి తన ప్రియభామకి ఇస్తాడు. అని చెప్పి కూర్చొంటాడు.
ధూర్జటి లేచి, “ ఫ్రభూ! నా నాయకుడు శివాలయానికి వెళ్లి, హే ! పరమేశ్వరా! నీవు కంచిలో ఏకామ్రేశ్వరుడిగా పేరు పొందావు నీవు పార్వతిని సంధించిన స్థలం నిత్య వసంతంతో అలరారే మామిడి చెట్టు క్రిందనే కదా, ఆ చెట్టుకాయని నా ప్రియభామ కోసం ప్రసాదించు అని దానిని తన భక్తితో సాధించి తెస్తాడు," అని చెప్పి కూర్చొంటాడు.
పింగళి సూరనకవి లేచి నిలబడి, “ ఫ్రభూ ! నా నాయకుడు సింహవాహనా దేవి అనుగ్రహంతో అష్ట సిద్ధులు పొందిన వాడు కదా, నేరుగా మామిడి చెట్టు దగ్గరకే వెళ్లి, నా ప్రియభామ కోసం ఒక కాయని రాల్చమని ఆ చెట్టునే ఆదేశిస్తాడు. అది రాల్చిన కాయని తీసుకెళ్లి ఇస్తాడు “ అంటాడు.
ముక్కుతిమ్మన లేచి, ‘ ప్రభూ !నా నాయకుడు చతుర సంభాషణా పరుడు. మామిడికాయ అడిగిన ప్రియభామ ఇంగితాన్ని అర్థం చేసుకొన్నవాడై ప్రియే ! మామిడికి, చింతకి రుచిలో తేడా లేదు, నీ జిహ్వకి రెండూ హితకారులే కనుక చింతకాయలు తెచ్చి ఇస్తాను, అవి ఈ అకాలంలో కూడ తిరుపతి కొండ పైన నాలుగు శాఖలతో నిత్య వసంతం గల ఒక చింతచెట్టుకి కాస్తాయి అని నమ్మబలికి వాటిని తెచ్చి ఇస్తాడు.” అని సమస్యని తన నాయకుడైన శ్రీ కృష్నుని పరంగా చెప్పాడు.
రామ భద్ర కవి లేచి, “ ఫ్రభూ ! నా నాయకుడు కూడ చాతుర్యంలో ముక్కుతిమ్మన గారి కన్నయ్యకి ఏ మాత్రం తీసిపోడు. అకాలంలో దొరికే ఫలాల కోసం ఆశ పడక పుష్యమాసంలో లభించే రేగు కాయలతో సరి పెట్టుకోమని ఆమెకి నచ్చజెప్పి ఒప్పిస్తాడు.” అంటాడు.
రామరాజ భూషణుడు లేచి, “ఫ్రభూ ! మూడు మాసములు జాప్యం చేస్తే లభించే మామిడి కాయల కోసం నా నాయకుడు ఇన్ని పాట్లు పడడు. తన నాయికకి రామాయణ, భారత, భాగవత, ఇంకా వసు చరిత్రలు చెప్తూ కాలయాపన చేసి అవి దొరికే సమయం వరకు కాలం గడిపేస్తాడు” అంటాడు.
మల్లయగారి మాదన లేచి, “ ప్రభూ ! నా నాయకుడు కార్తీకం నుండి మాఘం వరకు దొరికే ఉసిరి కాయలు తెచ్చి ఇచ్చి తన పబ్బం గడుపుకొంటాడు” అని చెప్పి కూర్చొంటాడు.
చివరికి తెనాలి రామ కృష్ణుని వంతు వచ్చింది. “ప్రభూ ! నా నాయకుడు పరిభ్రమణలు, మాయలు మంత్రాలు, ప్రత్యామ్నాయాలు, కథలు చెప్తూ కాలయాపనలు చేయడు. మామిడికాయలు ఇంట్లోంచే తెచ్చి ఇస్తాడు. “ అంటాడు.
అందరూ ఆశ్చర్యంతో రామలింగని వైపు చూస్తారు. రాయలవారు అడగనే అడుగుతారు. "ఎలా తేగలవు రామకృష్ణా!” అని.
“ ఏముంది ప్రభూ ! మాఇంటి అటక మీద మా బామ్మ పెట్టిన ‘ఆవకాయ జాడీలో చెయ్యి పెడితే చాలు, కావలసినన్ని దొరుకుతాయి.” అన్నాడు. అంతే ! సభ భంగమయింది. అందరూ రామ కృష్ణుని చుట్టు ముట్టి “ నా కోసం తెచ్చిపెట్టవూ?” అని అభ్యర్థనలు చేస్తారు.
ఇదండీ ! సంక్రాంతి ప్రహసనం ! బ్లాగర్లందరికీ శుభా కాంక్షలు.
స్వర్ణాంధ్ర అంటే వర్తమాన స్వర్ణాంధ్ర ప్రదేశ్ కాదు. వర్తమాన స్వర్ణాంధ్ర ప్రదేశ్ ఎంత నిత్యకళ్యాణం పచ్చతోరణంగా ఉందో అందరికీ తెలుసు. నేను చెప్పే స్వర్ణయుగం 500 సంవత్సరాల క్రిందట అంటే 1510 లో శ్రీ కృష్ణదేవరాయలు పరిపాలనకి వచ్చినప్పటి కాలంలో సంక్రాంతి జరుపుకొన్న, ఒక ఊర్లో పిల్లల గురించి. ఆ పిల్లల విషయం నీ కెలా తెలుసు అని అడగకండి. ఎందుకంటే ఇది కలలో చూసిన కథనం, కాకపోతే కల్పితం. ఇంకా ఎక్కువగా నిలదీస్తే మిమ్మల్ని నవ్వించాలని, మీతో సరదాగా సంక్రాంతి సంబరాలని పంచుకోవాలని చేసిన ప్రయత్నం. మీరు మెచ్చుకొన్నా, నొచ్చుకొన్నా, తిట్టినా, దీవించినా, దేనికైనా సిద్ధం!
ఒక ఊఁర్లో తొమ్మదిమంది పిల్లలు ఆడుకోవడానికి ఆరు బయటికెళ్లారు. వాళ్లలో ఆడా-మగా ఇద్దరూ ఉన్నారు. ‘ భువన-విజయం’ ఆట ఆడాలని అనుకొన్నారు. ‘భువన విజయం అంటే శ్రీ కృష్ణదేవరాయల సభా భవనం. తన ఆస్థానంలోని అష్టదిగ్గజాలతో రాయలవారు సాహిత్య చర్చలు చేసే స్థలం.
ఇంకేముంది, వాళ్లలో చిన్నదే అయినా చురుకైనది, పొడగైనది అయిన అమ్మాయి శ్రీ క్రష్ణదేవ రాయల వేషం కట్టింది. ఆమె కోసం ఒక ఎత్తైన బండరాయి తెచ్చి సింహాసనంలాగ అమర్చారు, తక్కిన పిల్లలు. ఆ రాయికి కుడి-ఎడమ వరసలలో నాలుగేసి రాళ్లని అష్ట దిగ్గజాలకోసం అమర్చారు. కుడి వరసలోని మొదటి రాయి మీద అల్లసాని పెద్దనగా ఒక అబ్బాయి, ఎడమ వరుసలోని తొలి రాయి మీద ధూర్జటిగా ఒక అమ్మాయి, పెద్దన ప్రక్కగా ముక్కుతిమ్మనగా ఒక అబ్బాయి, ధూర్జటి ప్రక్కన పింగళి సూరనగా ఒక అమ్మాయి కూర్చొన్నారు. ముక్కు తిమ్మన్న ప్రక్కన రామరాజ భూషణుడిగా ఒక అబ్బాయి, అతని ప్రక్కన అయ్యల రాజు రామ భద్రునిగా ఒక అమ్మాయి, వాళ్లకి ఎదురుగా, మల్లయ్య గారి మాదన్నగాఒక అబ్బాయి, చివరికి తెనాలి రామునిగా ఒక అమ్మాయి ఆటాడేందుకు సిద్దమై కొలువు తీరారు.
“ భువన విజయం సభా కార్యక్తమం మొదలు పెట్టండి.” శ్రీ కృష్ణదేవరాయలు ఆనతి అయింది.
దిగ్గజాలు ఒకరి ముఖాలొకరు చూసుకొన్నారు. ఎలా మొదలు పెట్టాలో తెలియక, చివరికి తెనాలి రామలింగని వైపు చూసారందరూ, ‘ నువ్వే ఏదో ఒకటి చెయ్యి’ అన్నట్లు. తెనాలి రామలింగ కవి లేచి నిలబడి, “ ప్రభూ !! ఇంతకు ముందు జరిగిన సభా కార్యక్రమాలలో వరుసగా దిగ్గజాల వంతు వచ్చి నాతో పూర్తి అయింది. ..ఈ రోజు మీ తోనే మొదలు పెట్టడం భావ్యం !” ఆన్నాడు. బంతి వచ్చి తన ఒడిలోనే పడేసరికి రాయలవారికి చెమట పట్టింది. ఏం చెయ్యాలో తెలియక, “ అటులనా, రామకృష్ణ కవీ! అయిన నేనొక సమస్య నిచ్చెదను. పూరించెదరు గాక ! “ అని కాసేపు ఆలోచించి, ఆ రోజు పెరటిలో తన అక్కా-బావల మద్య జరిగిన సంభాషణ గుర్తుకి వచ్చి దానినే సమస్యగా ఇచ్చింది ఆ అమ్మాయి! “ సమస్యని సావధాన చిత్తంతో వినండి. సంక్రాంతి పండగకి అత్తవారింటికి వచ్చిన అల్లుడు, భార్యామణితో ఏకాంత సంభాషణ చేయగోరి, చిట్టచివరికి పెరట్లో ఆమెను సంధించాడు. ఆ చారుకేశి ‘ నాథా! నా కోసం మామిడి పిందెలు తెచ్చి ఇస్తేనే నేను మీతో మాట్లాడేది,’ అని షరతు పెట్టింది. అకాలంలో అవి ఎలా దొరుకుతాయి ప్రియే! అని బ్రతిమలాడినా లాభం లేక పోయింది. ఆ అల్లుని సమస్య మీ కథా నాయకులకి ఎదురయితే వాళ్లేం చేస్తారో చెప్పి చిక్కుముడి విప్పండి.
పెద్దనామాత్యుడు లేచి, ‘ ప్రభూ! ఇదే సమస్య నా ప్రవరాఖ్యునికి ఏర్పడితే అతడు వెంటనే సిధ్దుని దర్శించి తన సమస్యని విన్నవించుకొంటాడు. సిద్ధుడు ఎన్నెన్నో ప్రదేశాలు చూసిన వాడవడంవల్ల, హేమంత శిశిరాలు లేక కేవలం గ్రీష్మమే గల ప్రదేశం (ఎడారి లాంటిది ) ఒకటి ఉందనీ అక్కడికి వెళ్లి మామిడి కాయలు తెచ్చుకోమని అంజనం ఇస్తాడు. ప్రవరుడు కాళ్లకి అంజనాన్ని రాసుకొని ఆ ప్రదేశానికి వెళ్లి వాటిని తెచ్చి తన ప్రియభామకి ఇస్తాడు. అని చెప్పి కూర్చొంటాడు.
ధూర్జటి లేచి, “ ఫ్రభూ! నా నాయకుడు శివాలయానికి వెళ్లి, హే ! పరమేశ్వరా! నీవు కంచిలో ఏకామ్రేశ్వరుడిగా పేరు పొందావు నీవు పార్వతిని సంధించిన స్థలం నిత్య వసంతంతో అలరారే మామిడి చెట్టు క్రిందనే కదా, ఆ చెట్టుకాయని నా ప్రియభామ కోసం ప్రసాదించు అని దానిని తన భక్తితో సాధించి తెస్తాడు," అని చెప్పి కూర్చొంటాడు.
పింగళి సూరనకవి లేచి నిలబడి, “ ఫ్రభూ ! నా నాయకుడు సింహవాహనా దేవి అనుగ్రహంతో అష్ట సిద్ధులు పొందిన వాడు కదా, నేరుగా మామిడి చెట్టు దగ్గరకే వెళ్లి, నా ప్రియభామ కోసం ఒక కాయని రాల్చమని ఆ చెట్టునే ఆదేశిస్తాడు. అది రాల్చిన కాయని తీసుకెళ్లి ఇస్తాడు “ అంటాడు.
ముక్కుతిమ్మన లేచి, ‘ ప్రభూ !నా నాయకుడు చతుర సంభాషణా పరుడు. మామిడికాయ అడిగిన ప్రియభామ ఇంగితాన్ని అర్థం చేసుకొన్నవాడై ప్రియే ! మామిడికి, చింతకి రుచిలో తేడా లేదు, నీ జిహ్వకి రెండూ హితకారులే కనుక చింతకాయలు తెచ్చి ఇస్తాను, అవి ఈ అకాలంలో కూడ తిరుపతి కొండ పైన నాలుగు శాఖలతో నిత్య వసంతం గల ఒక చింతచెట్టుకి కాస్తాయి అని నమ్మబలికి వాటిని తెచ్చి ఇస్తాడు.” అని సమస్యని తన నాయకుడైన శ్రీ కృష్నుని పరంగా చెప్పాడు.
రామ భద్ర కవి లేచి, “ ఫ్రభూ ! నా నాయకుడు కూడ చాతుర్యంలో ముక్కుతిమ్మన గారి కన్నయ్యకి ఏ మాత్రం తీసిపోడు. అకాలంలో దొరికే ఫలాల కోసం ఆశ పడక పుష్యమాసంలో లభించే రేగు కాయలతో సరి పెట్టుకోమని ఆమెకి నచ్చజెప్పి ఒప్పిస్తాడు.” అంటాడు.
రామరాజ భూషణుడు లేచి, “ఫ్రభూ ! మూడు మాసములు జాప్యం చేస్తే లభించే మామిడి కాయల కోసం నా నాయకుడు ఇన్ని పాట్లు పడడు. తన నాయికకి రామాయణ, భారత, భాగవత, ఇంకా వసు చరిత్రలు చెప్తూ కాలయాపన చేసి అవి దొరికే సమయం వరకు కాలం గడిపేస్తాడు” అంటాడు.
మల్లయగారి మాదన లేచి, “ ప్రభూ ! నా నాయకుడు కార్తీకం నుండి మాఘం వరకు దొరికే ఉసిరి కాయలు తెచ్చి ఇచ్చి తన పబ్బం గడుపుకొంటాడు” అని చెప్పి కూర్చొంటాడు.
చివరికి తెనాలి రామ కృష్ణుని వంతు వచ్చింది. “ప్రభూ ! నా నాయకుడు పరిభ్రమణలు, మాయలు మంత్రాలు, ప్రత్యామ్నాయాలు, కథలు చెప్తూ కాలయాపనలు చేయడు. మామిడికాయలు ఇంట్లోంచే తెచ్చి ఇస్తాడు. “ అంటాడు.
అందరూ ఆశ్చర్యంతో రామలింగని వైపు చూస్తారు. రాయలవారు అడగనే అడుగుతారు. "ఎలా తేగలవు రామకృష్ణా!” అని.
“ ఏముంది ప్రభూ ! మాఇంటి అటక మీద మా బామ్మ పెట్టిన ‘ఆవకాయ జాడీలో చెయ్యి పెడితే చాలు, కావలసినన్ని దొరుకుతాయి.” అన్నాడు. అంతే ! సభ భంగమయింది. అందరూ రామ కృష్ణుని చుట్టు ముట్టి “ నా కోసం తెచ్చిపెట్టవూ?” అని అభ్యర్థనలు చేస్తారు.
ఇదండీ ! సంక్రాంతి ప్రహసనం ! బ్లాగర్లందరికీ శుభా కాంక్షలు.
LOL .. good one!
ReplyDelete:-)
ReplyDeleteబాగుంది.మీకూ,మీ కుటుంబానికి భోగి పర్వదిన శుభాకాంక్షలు.
ReplyDeletemavyya garu... bagundi... ending bagundi....
ReplyDeletenice one especially the ending.
ReplyDeletethans for ur valuable comments
happy pongal to all.
Hi,
ReplyDeleteThis is Bhagavanulu from Chennai. Just now. Read your Blog. Simply Superb. I felt that after a long time, I read "Mullapudi" mark humorous story. This is also heart touching. Expecting some more from your powerful pen.