నీల గ్రహ నిదానము 6

నీల గ్రహ నిదానము 6

( అందరూ ఆ వార్త విని నివ్వెర పోతారు. దశరథుడు చెవులు మూసుకొంటాడు )

దశరథ ---- హరి హరీ ! ఎట్టి దుర్వార్త వినవలసి వచ్చినది !! మహాత్మా , మీరు చెప్పునది నిజమేనందురా ?

బుధుడు -- సందేహము వలదు రాజేంద్రా ! మానవులే కాదు, పశువులు, సర్పములు , లతలు ,వృక్షములు , మొదలగు తిర్యగ్ స్థావర సముదాయములు కూడ నశింప నున్నవి అదియే కాక---

దశరథ --- అమంగళము ప్రతిహతమగు గాక ! విప్రోత్తమా, మీరు చెప్పునది ఇంకేది మిగిలినను సత్వరము చెప్పివేయుడు. ఈ దశరథుడు గుండె రాయి చేసుకొని వినుటకు సంసిద్ధుడై యున్నాడు.

బుధుడు ---- అవశ్యము నృపుడా ! వినుము. గ్రామములు , నగరములు , దేశములు , ద్వీపములు----

సుమంత్ర ----- ఆగండి ! భూసురోత్తమా ! చిన్న సందేహము, నగర, మృగ , మానవ జాతి సముదాయముల నాశన కాండ ఎట్లు సంభవించ నున్నది ?

బుధుడు ----- భూ వలయము లోని, సప్త ద్వీపముల జలములు వాపీ కూప తటాకములు, నదీ నదములు ఇంకి పోవుట వలన.

అకంప --- మ--- మహాత్మా ! ఇదంతా ఒక్క రోజులోనే జరిగి పోతుందంటారా ?

బుధుడు ---- కాదు అకంపనా, పృథ్విపై పన్నెండేళ్ల క్షామము ఏర్పడి, క్రమ క్రమముగా జీవకోటి నశింప నున్నది.

అర్ణవ ---- స్వామీ ! మరి సరయూ నదిలోని నీరుకూడ ఇంకి పోతుందా !

బుధుడు ---- పిచ్చివాడా ! సరయులో నీరే కాదు , నీ శరీరము లోని ఉప్పుటేరులతో పాటు సముద్ర జలము;లు కూడ శుష్కించి పోనున్నవి.

సుమంత్ర ----- రాక్షస మాయ వలెననా ?

బుధుడు --- కాదు అమాత్యవర్యా ! గ్రహ చక్రవర్తి యైన శనైశ్వరుని పీడన వలన----

సుమంత్ర ---- ప్రాణి కోటిని అటుల పీడించుట వలన శనిగ్రహమునకు కలుగు లాభమేమి ?

బుధుడు ---- ఇచట లాభ నష్టముల ప్రసక్తి లేదు. మహమంత్రీ ! పరమేష్టి, గ్రహములకును ప్రాణి కోటికి నడుమ సున్నితమైన సంబంధమును ఏర్పరిచి యున్నాడు. గ్రహములు అనినంతనే , పట్టి పీడించునవి అని అర్థము. ఇప్పుడా శనైశ్వరుడు , ప్రజా రక్షణార్థము నిర్మింప బడిన , రోహిణీ నక్షత్ర మండలమును జీవుల ప్రారబ్థ కర్మ పరిపాకము వలన , భేదింప నున్నాడు. దుర్భరమైన ‘ద్వాదశ వర్ష క్షామము ,’త్వరలో , అతి త్వరలో రానున్నది.

దశరథ ----- సౌమ్యేంద్రా ! దీని నివారణోపాయ మేదైనను కలదా ?

బుధుడు ---- లేకేమి, రాజేంద్రా ! సావధాన చిత్తుడవై వినుము.

దశరథ --- అనుగ్రహింపచండి మహాత్మా !

సుమంత్ర ---- సెలవియ్యండి విప్రోత్తమా !

భటులు ---- చెప్పండి స్వామీ ! ఎలాటెలాంటి పూజలు చేయించాలో,ఏఏ గంగల్లో మునగాలో తెలియ జేయండి.

బుధుడు ---- గంగయందు కాదు వత్సలారా ! గోదావరి యందు మునగవలె !

దశరథ ---- స్వామీ ! పరిహాసము లేల ? సత్యమును సత్వరముగ చెప్పి వేయుడు.

బుధుడు ---- పరిహాసము కాదు రాజా ! పచ్చి నిజము ! సప్త గోదావరీ మధ్యస్థమైన క్షేత్రము తప్ప సమస్త భూమండలమునందును, కరువు కాటకములు సంప్రాప్తించనున్నవి ! కనుక

దశరథ --- ( ఆత్రుతతో ) మరి మార్గాతరము ?

బుధుడు ----- అయోధ్యను విడిచి పారిపోవుటయే దీనికి మార్గాంతరము !

దశరథ ---- నా ప్రజలు అయోధ్యను విదిలి పారిపోవుట నేను ఊహింపను కూడ చేయనొల్లను. సౌమ్యేంద్రా ! మరి ఏదైన మార్గము సెలవిండు.

సుమంత్ర -----దేశమంతటిని పీడించగల దుర్భిక్షము గోదావరీ ప్రాంతమును వదిలి వేయుటకు కారణము ?

బుధుడు ---- ఈ విషయము మీకు తెలియక పోవుట ఆశ్చర్యకరము. నూట ఇరవదేండ్ల క్రితము, శనీశ్వరుడు రోహిణీ శకటమును భేదించినపుడు , భూమి యందు క్షామము సంభవించెను. ఒక్క గౌతమ సిద్ధాశ్రమము నందలి అక్షయ తటాకములోని నీరు తప్ప తక్కిన జలములన్నియు శుష్కించి ప్రాణికోటి యంతయు, త్రాగు నీటి కొరకు త్రాహి త్రాహియని ఆర్తనాదములు చేసినది.

దశరథ ---- సౌమ్యేంద్రా ! ఇది మాకు తెలియని విషయము.గౌతమ మహర్షి త్రాగు నీటిని ఎటుల రప్పించెను ?

బుధుడు ---- అతని ఆశ్రమ మందలి అక్షయ తటాకము పరమేశ్వర వర ప్రసాదము గావున శుష్కించక పోవుట ఎరిగి తిరిగి తన తపస్సుచే శివుని మెప్పించి, సుర గంగను భువికి గోదావరి రూపమున రప్పించిన వాడాయెను. అతని చేత గోదావరిని రప్పించుటకు, ఆ సమయమున కూడ సప్తర్షులు కపట నాటకమును ఆడ వలసి వచ్చినది ! దానికేమి గాని, దశరథ రాజేంద్రా ! గోదావరీ జలములే నీకును నీ ప్రజలకును ఇక శరణ్యములు !

సుమంత్ర --- అబద్ధము, మోసము ! మహారాజా ! ఈ సౌమ్యుడు నిక్కముగా మోసగాడు, వేషగాడని నాకు తోచుచున్నది !! త్రికాల దర్శులు, బ్రహ్మర్షులు అయిన వశిష్టులవారు, రాజ్యము వదిలి కొన్ని దినములే కాదా అయినది ! ఇంతటి భయంకర కాలము సంభవింపు నెడల, ఆ మహాత్ముడీ విషయము మనకి ముందుగా నేల తెలుపడు !?

దశరథ --- అమాత్యా ! సతతము ప్రజాహితము కోరు వశిష్ట మహర్షి , ఈ విషయము మనకు చెప్పకుండ పోవుటకు కారణము, నాకును అగమ్య గోచరము !

బుధుడు ---( కోపంతో ) అకంపనా, అర్ణవ ష్ఠీవీ ! చూసితిరి కదా ఈ రాజామంత్యుల కపటము ! అరిష్ట చిహ్నముల అంతరార్థము తెలుసుకొనుటకు వీరు కనబరిచిన ఆరాటము, ఏమయినదయ్యా , చెప్పిన పిమ్మట చక్కని తరుణోపాయము !! రాచ నగరును వదిలి రాలేని వీరి దౌర్బల్యము కానేల మన యందరి దౌర్భాగ్యము !!! భటులారా , త్వరపడి నాతో రండు. ప్రజల మధ్యకు వెడలి మనమీ వార్తను వారికి అందించ వలెను.---

అర్ణవ ---- స్వామీ ! ఈ అకంపనుని మాటేమో గాని నేను మాత్రము అయోధ్య విడిచి రాను.

బుధుడు ---- పిచ్చివాడా ! సముద్రములనే శుష్కింపజేయు దుర్భిక్షము , నీ శరీరమందలి చెమటను కూడ ఇగిర్చి వేయునని కాబోలు నీ ఆశ ! అంతేనా ?

అర్ణవ ---- అది నా ఆశ మాత్రమే కాదు మహాత్మా ! నా జీవితాశయము

బుధుడు ---- మంత్ర తంత్ర పారమ్యుడగు యీ సౌమ్ముడు , నీ శరీర బాధను నిముషములో పోగొట్ట నున్నాడు. ఇలా దగ్గరకి రా ! చిరంజీవీ ! ( అర్ణవుని శరీరాన్ని స్పృశించి ) ఈ క్షణము నందే నీ దేహావస్థ అంతమొందినది, పోయి పరీక్షించి రమ్ము.

( అర్ణవ ష్ఠీవి వెళ్లి పోతాడు )

అకంప ---- స్వామీ ! నేను కూడ మీ శిష్యుడ నగుటకు సంసిద్ధుడనే కాని ----

బుధుడు ---- నీ భార్య లకుమను, చూపులకు తిలోత్తమను గుణములకు ,సర్వోత్తమను చేయగలను రమ్ము అకంపనా, నీ గృహమునకు దారి చూపుము.

అకంప --- ( మోకరిల్లి ) ఎంత తియ్యని వార్త చెప్పినారు గురుదేవా ! అకంపనుడు ఈ క్షణము నుండియే మీ శిష్యుడను !

అర్ణవ ---- ( ప్రవేశించి ) గురుదేవా ! మీ మాట యదార్థము ! పుట్టిన ఇన్నాళ్లకు నా మూత్రము పురీష మాత్రమగుట చూచి, నా కనులను నేనే నమ్మలేక పోయాను.--- అకంపనుడితో పాటు నేను కూడ మీ శిష్య పరమాణువును, ఆశీర్వదించండి ( మోకరిల్లుతాడు )

బుధుడు ----భళిరా, భళి ! శిష్యులారా, లెండు. అయోధ్యా పుర ప్రజలను రానున్న దుర్భిక్షము నుండి తప్పించుటకు, నేను చేయబోవు ప్రయత్నమునకు సహకారులు కండు, రండు.

(ఊహించని యీ పరిణామానికి రాజు, మంత్రి నివ్వెర పోతారు. )

దశరథ --- ( తెప్పరిల్లి ) వలదు, వలదు భటులారా ! మీరితని వెంట పడవలదు. దుర్భిక్షమేర్పడుట నిజమగునెడల, దాని నుండి అయోధ్యనే కాదు, నా రాజ్యమందలి సమస్త ప్రజానీకమును , నేను కాపాడెదను ! నా శాసనమున ప్రజలు , అన్నోదకములకు బాధ పడుట నేను సహింప జాలను.

సుమంత్ర ---- విమల యశస్కుడైన యీ రాజన్యుని చల్లని ఏలుబడిలో ప్రజలు, అన్నోదకములకు కరువు గాంచుటయా !! అట్టి దురవస్థ రానే రాకూడదు గాని , వచ్చిన యెడల , యీ దశరథుని ధన ధాన్య భండాగారములు, ప్రజల ముంగిట కాగలవు గదా, మంగళ ద్వారములు !! అకంపనా!, అర్ణవా !మీరీ సౌమ్యుని మాయాజాలమున పడనేల !? ఈతడు ఉత్త మోసగాడు !

అర్ణవ --- మహామంత్రీ ! మీ సందేహము నిజము కావచ్చును, కాకపోవ్చును ! ఏళ్ల తరబడి నన్నేలిన నా శరీర దురవస్థ , యీతని దయవలన, కడతేరుట మాత్రము నిక్కము ! నా కింత మేలు చేసిన సౌమ్య మహాశయులను సేవింపని నా జన్మము వ్యర్థము.

అకంప ---- అర్ణవుని అనుగ్రహించినట్లే, ఈ గురువరేణ్యులు నన్ను కూడ కరుణించ నున్నారు ! నా భార్య ‘లకుమ’ (ఆనందంతో ) రూపమున తిలోత్తమ గుణమున సర్వోత్తమ కాగలదట !! ఆహా ఏమి నా భాగ్యము !! సేవలు చేసిన ఇట్టి ఉత్తములకే కదా సేయవలె !

బుధుడు ----- సుమంత్రా ! ‘ప్రాణ విత్త మాన భంగము లందు, బొంకినను అఘము చెందరని’మా గురువైన శుక్రాచార్యుల నీతి ! నేను చేయునది మోసమో, లేక దోషమో , ప్రజా హితార్థమై గదా ! అట్టి నా చర్య మీకు కంటకము కానేల ! మీ మాటలు నిక్కమని నమ్ముటకు వీరు మూర్ఖులు కారు---శిష్యులారా ! రండు ---

అకంప ------ (రాజామాత్యులకు మోకరిల్లి ) మహారాజా! మీకు నా ప్రణామములు

అర్ణవ ---- మహామంత్రీ ! మీకు నా ప్రణామములు.

అకంప --- ఈ క్షణము నుండి సౌమ్యగురుదేవుని చరణములే మాకు నెలవులు.

అర్ణవ ---- ఇచ్చివెయ్యండి, మాకీ రాచకొలువు నుండి మాకిక సెలవులు. (లేస్తాడు)

అకంప ---- (లేచి ) గురువర్యా ! రండు--- అయోధ్యాపురికి, దారి ఇటు --- ఇటు---

( భటులు ముందుండి దారి చూపగా బుధుడు వారితో పాటు వెళ్లిపోతాడు )

సుమంత్ర ----మహాప్రభూ ! వృక్షమున్నంత దనుక లతలు నిరాశ్రయలు కావు ! సౌమ్యుని మాటలు నమ్ముటకు , అయోధ్య ప్రజలు ఈ భటులంత మూర్ఖులు కారు. మీ సెలవైన నే నీతని ఆట కట్థించ గలను.

దశరథ ---- ఏమంటివి ఏమంటివి, ఏమంటివి !!! సుమంత్రా వృక్షమున్నంత దనుక లతలు నిరాశ్రయలు కావనియా ! లెస్స పలికితివి అమాత్యా !! నా రాజ్యమందలి ప్రజా లతలు, ఈ దశరథ భూరుహ ముండునంత వరకు , నిరాశ్రయులు కారు---కాబోరు ----నేనటుల కానివ్వను !! మా వంశ మూల పురుషుడైన సూర్యుదేవుని ఉపాసన చేసి, ఈ సౌమ్యుని మాటల యందలి నిజా నిజములు తెలుసు కొనెదను గాక !

సుమంత్ర ---- సూర్యోపాసన మీరు ఏకాంతమునందే చేయవలెనా ప్రభూ ?

దశరథ --- సుమంత్రా ! నీ ప్రజా హిత బుద్ధి, ప్రభు భక్తి మాకు అవగతమయినది. రమ్ము , ఇచ్చోటనే ఇప్పుడే సూర్యదేవుని ఆరాధించెదము గాక !

( ఇద్దరూ ప్రార్థనా భంగిమలో కూర్చొంటారు )

దశరథ ---- సుమంత్రా, నీవు నా వెనుకనే మంత్రోచ్ఛారణ చేయుము. ఓం జపా కుసుమ సంకాశం—

సుమంత్ర ------ ఓం జపా కుసుమ సంకాశం---

దశరథ --- కాశ్యపేయం మహాద్యుతిం---

సుమంత్ర --- కాశ్యపేయం మహాద్యుతిం---

దశరథ ---- తమోరిం సర్వపాపఘ్నం----

సుమంత్ర ----తమోరిం సర్వపాపఘ్నం---

దశరథ ---- ప్రణతోస్మి దివాకరం ----

సుమంత్ర --- ప్రణతోస్మి దివాకరం---

( స్టేజి అంధకారం అయిపోతుంది, స్తోత్రం వినిపిస్తూనే ఉంటుంది. వాళ్లిద్దరి పైన ఒక స్పాట్ పడుతుంది )

(మరో స్పాట్ వెలుగులో --- రోహిణి కనబడుతుంది )

రోహిణి ---- ధశరథ రాజేంద్రా !

( దశరథుడు సుమంత్రుడు , ఆమె వైపు ఆశ్చర్యంతో చూస్తారు )

రోహిణి --- దశరథ రాజేంద్రా ! నేనే రోహిణిని ! ప్రొద్దు పొడిచేందుకు ఇంకను చాల సమయమున్నది, గనుక సూర్యదేవుని దర్శనము కష్ట సాధ్యము కాగలదని, సత్యము పలుకుటకు నేనే వచ్చితిని.

దశరథ ---- మాతా ! మీకివే నా నమస్సలు !

రోహిణి ---- రాజేంద్రా ! శనైశ్వరుడు శకటాకార రూపమున నున్న నా నక్షత్ర మండలమును పీడింప బూనుట నిక్కము . తొల్లి ద్వాదశ వర్ష క్షామము ఆ నక్షత్ర భేదన సమయమునే జరిగినదని సౌమ్యుడు చెప్పినది కూడ నిజమే !

దశరథ ---- తల్లీ ! ఈ దుర్భిక్షమును నివారించుటకు ఉపాయము లేనే లేదా ?

రోహిణి ---- కుమారా ! శని మార్గావరోధము ఒకానొక ఉపాయము. ----

ధశరథ ---- అర్థమయినది తల్లీ ! నీ మండలమునకు వచ్చి శనిదేవుని మార్గావరోధము చేసెదను --

రోహిణి ---- దశరథ రాజేంద్రా ! నీకు సుస్వాగతము

( ద్వితీయాంకము ప్రథమ దృశ్యము సమాప్తము )